İnsan haqları gününü geridə qoyduq. Bəzilərinin hər gün uğrunda mübarizə apardığı, bəzilərinin ildə bir dəfə yadına düşdüyü, bəzilərininsə tapdalamaq uğrunda mübarizə apardığı insan haqqı. İnsan doğuluşundan son anına qədər müxtəlif haqlara sahibdir. Yaşamaq hüququ, təhsil hüququ, özünü ifadə hüququ, toplaşmaq hüququ, etiraz hüququ, mülkiyyət hüququ və.s . Bəs bizdə insanın hansı hüquqları var? Yaşasaq da, normal yaşaya bilirikmi? Orta təhsil pulsuz olsa da, normal təhsil ala bilirikmi? Özümüzü istədiyimiz kimi ifadə edə bilirikmi? Tənqid edə bilirikmi?

İntihar yenə gündəm olub. Bir gündə bildiyimiz 2 intihar xəbəri. Altından xətt çəkərək bizim bildiyimiz yazıram. Bilmədiklərimiz də olubmu? Bunu dəqiq deyə bilmərəm. Biri qatı cinayətkar kimi tanınan, böyük qətllərin, günahların müəllifi Hacı Məmmədovun intiharı. Baxmayaraq ki, bunun intihar olmadığına inananlar da var. Yeri gəlmişkən, nə məsələdirsə böyük vəzifələr tutan və böyük cinayətlərə imza atan şəxslər ifşa olunduqdan sonra həbsxanada intihar edirlər. İlqar Əliyev bir, Hacı Məmmədov iki.

Axşamüstüdür. Divanda uzanıb başımı telefonla qatıram. Uşaqlar isə dar evdə gizlənpaç oynayırlar. Ya 4 yaşlı Mehmet yumur, bacısı gizlənir. Ya da bacısı yumur, Mehmet gizlənir. Mehmet kiçik olduğundan bütün dəlmə-deşiklərə rahat girib gizlənə bilir. Bəzən divanın küncündə, bəzən şifonerin içində gizlənir. Şifonerin içinə girəndə üst-üstə qalaqlanmış, zorla dolaba sığışdırılmış paltarlar yerə tökülür və dağılır. Mehmetin anası buna görə ona acıqlanır. Pərt olmuş uşaq gəlib sakitcə kresloda süst-məst oturur.

“Bu yazını yazım, yoxsa yazmayım?” – deyə xeyli vaxtdır götür-qoy edirəm. Hər ikisinin tutarlı səbəbləri var. Əvvəlcə “yazmayım” fikrinin səbəbləri barədə. Biz yazıları toplum üçün yazırıq. Amma bu mövzuda fikrim cəmiyyətin çoxluğunun mövqeyi ilə üst-üstə düşmədiyi üçün bir qədər çəkinirəm. Çünki cəmiyyətimiz yazmaq istədiyim və ya yazmağa çəkindiyim bu mövzuya nəinki birmənalı yanaşmır, hətta onları qəbul etmir. Elə bu yaxınlarda onların hüquqları barədə bir videoblog hazırlamışdım.

Son vaxtlar əksəriyyət nümayəndəlik institutunun ləğvindən yazır. Vəkili də, hüquqşünası da, vətəndaş cəmiyyətinin üzvü də, jurnalisti də. Yenə də həmişə olduğu kimi sadə vətəndaşların az qisminin bu haqda nəsə yazdığının şahidi oluruq. Demək olar ki, yazmırlar. Çünki onlar üçün maraqlı deyil. Çünki onlar siyasətə qarışmırlar. Vəkillər və hüquqşünaslar bu məsələnin sonradan gətirəcəyi fəsadlara diqqət çəkirlər. Jurnalistlər daha çox statistik məlumatların üstündə dayanırlar. Vətəndaş cəmiyyətinin üzvləri isə bu presedentin vətəndaşlara verəcəyi “töhfələr”i önləməyə çalışırlar.

Bu yaxınlarda hüquq şirkətinin rəhbəri olan dostum zəng vurmuşdu. Hal-əhvaldan sonra öyrəndim ki, sən demə zəng vurmağının səbəbi başqa imiş. Dostum məndən bu yaşıma qədər adını eşitmədiyim bir –iki xəbər saytının adını sordu. Məsələnin mahiyyətinə gəldikdə isə məlum oldu ki, həmin bu “göbələk kimi yağışdan sonra” ortaya çıxan saytların bir çoxunda dostumun partnyorluq etdiyi bir şirkət haqda eyni məzmunlu və hətta deyərdim eyni mətnli qarayaxma yazılıb.

Bu yaxınlarda həmişə olduğu kimi xalqla bir yerdə şəhərdaxili marşrutların biri ilə evə qayıdanda şahidi olduğum maraqlı bir söhbəti sizinlə bölüşmək istəyirəm. “Baksovet” tərəfdə olan marşrutun başlanğıc nöqtəsində avtobus dolduqdan sonra sürücünün mühərriki gec işə salması ahıl bir kişinin narazılığına səbəb oldu. “Adə, sür də, nə qədər gözləməliyik?” iradı ilə başlayan söhbət çox-çox uzaqlara qədər gedib çıxdı. Dayanmadan gileylənən ağsaqqal bu dövrü ömrünün çox hissəsini yaşadığı sovet dövrü ilə müqayisə etməyə başladı.