Şəhərdə Santyaqo Nasarın özündən başqa hamı onun öldürüləcəyini bilirdi. Pıcıldaşırdılar, müzakirə edirdilər, halına acıyırdılar, amma biri çıxıb ona gözlənilən fəlakəti demirdi. İnanmayanlar vardı, düşünürdülər ki, yox, bu qədər də olmaz. Heç kim özündən asılı olanı eləmirdi. Fəlakət baş verdi, Nasar öldü. Halbuki, görüntü başqaydı: hamı bir nəfər kimi onun qurtulmasını istəyirdi. Ancaq bir addım atılmadı. Cəmi bir addım… Sanki Qabriel Qarsia Markes “Gözlənilən bir qətlin tarixçəsi” əsərini bizim ölkə, bizim cəmiyyət haqqında yazıb. Əsərin fəlsəfəsi böyükdür.

Desəm ki, tərifi Şərqdə həmişə seviblər, etiraz edəcəksiniz ki, onu harada sevmirlər ki? Düzdür. Coğrafiyalarımız fərqli olsa da, hamımız insanıq, eyni materialdan — ətdən və qandan yaranmışıq.

Azı beş ildi onu tanıyıram. Tanıyıram deyəndə, yəni üzdən. Həmişə də elə bilmişəm, Bakı ruslarındandı. Ya da tatardı. Rus ona görə ki, “bomj” deyəndə öz-özünə adamın beynində bir rus canlanır. Dünyanın hər yerində səfil-sərgərdan, evsiz-eşiksiz, küçə sakinləri var, ancaq məhz “bomj” deyəndə xəyala rus gəlir. Hətta bizdə birinin pis görkəmini çatdırmaq istəyəndə belə deyirlər: “Zalım oğlu, rus bomjuna da oxşayır”.

İsti və stressli yay günlərini yaşayırıq. İstilik bizi bir yandan, ard-arda gələn neqativ xəbərlər isə bizi o biri yandan yorur. Bir sözlə,  gündəm o qədər doludur ki, bu isti günlərdə vaxt edib istirahət də edə bilmirik. Gəl indi bu neqativlərlə, stresslə, istirahətsiz il boyu işlə. Nəysə, sözüm onda yox. Onsuz da illərdir istirahət etmirik. Freelancer hara, istirahət hara. Biz hər il elə yayda da, bayramlarda da işləməyə məhkumuq. Daha doğrusu, məcburuq.

“Vaxtında getsəydin ikicə günə sığınacaq alardın. Heç indi də gec deyil”- Bakının ən qızmar günlərindən birində kölgəlikdən kənar yerdə rastıma çıxan “keçmişdən təşrif buyuran tanışım” (əski siyasi “əqidədaş”larımı belə adlandırıram) hal-əhval belə tutmadan, heç soruşmadan ki, axı necə yaşayırsan, nədən razı, nədən narazısan, bu sözləri az qala üzümə çırpdı, sanki AXC-nin  25 il bundan əvvəlki bəyanatlarından birini oxuyurdu. Bu adamların qəribə xisləti var: ən sevimli ifadələri “Mən demişdim axı…” sözləridir.

Deyəsən, məhərrəmlik ayıydı. Həm də deyəsən qış idi. “Deyəsən”i ona görə deyirəm ki, “məhərrəmlik” deyəndə adamın xəyalında qora bişirən aylar, səhranın qır kimi qaynar qum cəhənnəmi canlanır. Ancaq qış idi. Üç adamdıq. Qarlı, sürüşkən yolda qarı xırçıldada-xırçıldada qaranlıqda necə addımladığımızı xatırlayıram. Bəlkə üçüncü, bəlkə dördüncü sinifdə oxuyurdum. Atam əlimdən tutmuşdu. Bəzən məni qucağına götürür, hansısa arxın, çala-çökəyin üstündən atlanıb keçirirdi. Yıxılacağımdan çox qorxur, ancaq səsimi çıxarmırdım. Anamın kəndin bizdən xeyli aralıda yerləşən qohumunun evinə gedirdik.

Müstəqil media olsaydı, Azərbaycanın gün ərzində iki dəfə rəsmən qaranlığa qərq olmasını detalları ilə aydınladar, işıqlığa çıxarardı. Müstəqil ekspertlər, iqtisadçılar, energetiklər bu anormal hadisənin başvermə səbəblərini müzakirə edər, bu məsələyə cavabdeh əlaqədar qurum və şəxsləri fakt qarşısında qoyardılar. İqtisadçılar soruşa bilərdi ki, “Azərenerji”yə ayrılan vəsaitlər hara gedib? Və yaxud paytaxtda və regionlarda tikilən elektrik stansiyaları nə üçündür? Onu da soruşa bilərlər ki, iyul ayında havaların isti keçməsi elektrik kabellərini necə əridə bilər?