Əvvəl elə bildim bərbərxanadı, bərbərin əli əsib, adamın qulağını, bəlkə boğazını ülgüclə kəsib, yaxasındakı ağ önlük qana bulaşıb. Bərbərlər yığışıb adamın başına, qanını durdurmaq istəyirlər. “Yazıq bərbər, əlli-ayaqlı getdin sən”, — düşündüm. Birdən videodan səs gəldi: — Allah qəbul eləsin, hacı… Bunu operator qardaş deyirdi. Anında başa düşdüm. Bərbərxana deyildi. Xəstəxanaydı.
İslam dünyasının, Şərqin geridə qalmasının əsas səbəblərindən biri sorğulama yasağının olmasıdı. Lap başdan başlasaq, Allahın sorğu-sual edilməsinin, ondan nəsə izah istənilməsinin (rəmzi mənada təbii ki), “filan şeyi niyə belə etdin” sualının yasaqlanmasıdı. Bu, islamdan əvvəl də olub islamı yaradan xalqlarda. Məhəmməd peyğəmbər özü Ərəbistanda çoxallahlılığı, bütləri sorğulamadımı? Sorğuladı. Nəticə nə oldu? Dağınıq ərəb tayfaları birləşib nəhəng imperiya yaratdılar. Bu, çağın öz siyasi inqilab formatı idi. Adı köhnə olan yeni allah, yeni din, yeni düzən yarandı.
Yeri gəldikcə sosial şəbəkələrin, rabitə əlavələrinin həyatımıza təsirindən yazmışam. Ancaq bu mövzu internetin özü kimi bitib-tükənən deyil. Bu gün gördüyüm bir sosial video-çarx içimi alt-üst elədi, təkan verdi, yenə yazıram. Çarxın süjeti belədi: Ana beş yaşlı qızının paltarlarını ütüləyir, telefonu da çiyniylə qulağına sıxıb, kiminləsə danışır. Uşaq gah anasına baxır, gah ruhdan düşüb başını nəyləsə qatmaq istəyir. Sonra nahar edirlər.
O, yenə Rusiyadan gəlirdi. Mən yenə onu qarşılamağa gedirdim. Bu dəfə onu aeroportun sərnişinlər gələn yerindən yox, gömrük terminalından qarşılayacaqdım… Heç cür inana bilmirdim, həmişə aeroportda uzaqdan baxıban gülümsəyə-gülümsəyə əl eləyib mənə sarı gələn adam bu dəfə iri, çox iri qutuda, sink tabutda gəlirdi.
“Ola bilməz, nə danışırsan? Ciddi deyirsən? İlahi, min şükür, heç olmasa, nəvələrim bir gün görər…”, – dəhşətli ağırlıq çökmüş, yod qoxuyan alaqaranlıq otaqda 150 kiloluq nəhəng bədənindən bir kiçik qucaqlıq dəri və sümük qalmış, ətli-əzələli, az qala bir metr diametri olmuş qolunda iynə sancmağa yer tapılmayan, gözləri bəlkə Marian çökəkliyinin dibinə qədər enmiş, bir zamanlar dünyaya sığmayan, indi hardasa yorğanın altında itib-batmış atamın taqətsiz səsi güclə eşidildi.
Söz vermişəm, bacardıqca gündəmdən yazmayacağam. Çünki bu ölkədə gündəm dediyimiz şey 99 faizlə yalan, saxta, bəsit, qurama, soxuşdurma olur. İndi yazacağım mövzusa gündəm kimi görünsə də, deyil. Qısa yazacağım uzun söhbətdi. Ən azı 20 yaşlı bəladı, şüurlu prosesin növbəti görsənişidi… *** Ernest Heminquey son saatına kimi içdi. İçdi və çəkdi! Hətta yazanda da qədəh əlindən düşmədi. Ancaq serroz olmadı, qara ciyəri çürümədi… Ölüm gəlib çıxmadığına görə özü-özünü öldürdü! *** …Ayın 4-də bəd xəbər eşitdim.
İşsizliyin nə olduğunu bilməyən varmı? İşsizlik qlobal istiləşmənin sonuncu mərhələsi, buzlaşma dövrünün başlanqıcıdı bir insan üçün. Göy qübbəsindən qopur, Yer yerindən oynayır. Ailələr mehvərindən qopur, dağılır, nəhəng səma cisimlərinin tör-töküntüsü altında qalır. Övladların üzü getdikcə torpaq rənginə çalmağa başlayır, dayanmadan dolub-boşalan gözləri dörd açılır, bərəlir, o gözlərdə cavabsız və lal suallar şimşək kimi çaxır, səssiz ildırımların gurultusu dünyanı başına götürür. Adama elə gəlir ki, yalnız və yalnız dünyadan qaçmaqla canını qurtara bilər bu amansız təlatümün əlindən.