Pərviz Cəbrayıl

Xəbərsiz qaldığımız qanlı savaş

Artıq çoxdandı dünya mediası öz aləmində həyəcan siqnalı verən məqalələr dərc edir. Canı bu: süni zəka, robotlar bir gün öz tanrısına, yəni insana savaş açacaq, onu yer üzündən siləcək. Əslində isə bu savaş çoxdan başlayıb, insan oğlu öz məğlubiyyətinin astanasındadı. Eynən İnsan-Tanrı savaşında olduğu kimi. Əlbəttə, insanmı tanrını yaradıb, tanrımı insanı, bu, ayrı söhbətdi. Ancaq bir azsaylı, ama getdikcə artmaqda olan ateistləri çıxsaq, çoxluq bu hökmlə yaşayır: insanı allah yaradıb. Ona hər şey və üstəlik zəka verib.

Tam mətn

QADINI DÖYMƏK OLARMI?

Yox, əlbəttə, yox! Heç kişini də döymək olmaz. İtini, pişiyini də. Heç kimi, heç kəsi, heç nəyi. Heç kim heç kimi döyməməlidi. Kişi kişini, kişi qadını, qadın uşağı, böyük kiçiyi, kiçik böyüyü, güclü gücsüzü… Biz mənəvi kommunizmdə, utopik bir dünyada yaşamırıq, bu dediklərim arzudan, “belə deyil, ancaq belə olmalıdır” istəyindən başqa bir şey deyil. Ona görə də, “kişi qadına əl qaldırmaz” fikri mənə çatmır, gender cəfəngiyatı kimi görünür.

Tam mətn

Mikayıl Müşfiqin sümükləri…

Bir status oxudum. Yazarlarımızdan birinindi. Etik olmaz deyə, adını çəkmirəm. Yazıb, Prezident Mikayıl Müşfiqlə bağlı bütün məsələləri şəxsi nəzarətinə götürüb. Sağ olsun. Amma kaş cənab Prezident Azərbaycan ədəbiyyatının bu gününün ən istedadlı gənclərindən birini — məni də şəxsi nəzarətinə götürərdi. Vəziyyətim doğrudan da, çox ağırdır. Hər günü son gün kimi yola verirəm. Artıq bıçaq sümüyə çoxdan dirənib, sadəcə, həyassızlığıma salıb hələ də yaşayıram. Əslində, çoxdan intihar etməli idim. Bir xeyli var, gündəlik xəbərlərlə qətiyyən maraqlanmıram.

Tam mətn

Qadınları soyundurmanın fəlsəfəsi…

Hicab ideoloji-dini geyim olduqca, hətta qadın bunu öz xoşuyla geyinsə belə, birmənalı olaraq azadlığın kişilər tərəfindən məhdudlaşdırlmasından və deməli, dini uniformadan başqa bir şey deyil. Təbii, mənimçün. Və bu, dartışılmaz məsələdir. Ancaq bu geyim forması ideolojilikdən kənara çıxan kimi adi dəb ünsürünə çevrilir və kimsənin onun məhdudlaşdırılmasına can atacağına, daha dəqiq ifadə etsək, yasaqlayacağına inanmıram.

Tam mətn

Dədəm, iranlı bəyin anası və Tula samovarı

35 il bundan qabaq bir qış axşamı təmiz kaseti atamın elə həmin gün aldığı “Vesna” adlı maqnitofona qoyub səs qeydi düyməsini basdım. O gecə hamımız dədə evinə yığışmış, altımıza döşəkcə atıb yerdən oturmuşduq. Bu qədər adamın içində maqnitofonun idarəsinin məndə olmasıyla fəxr edirdim. Odun sobasının çatırtısından başqa heç nə eşidilmirdi. — Hə, dədə, o Əjdər bəylə samovar əhvalatı necə olmuşdu? – kaset əmimin bu sözləri ilə başlayır.

Tam mətn

ELMDƏN SOS: BƏŞƏRİYYƏTİN ƏCƏL ZƏNGİ…

Ötən yazımda pişiklərin dinlərdəki yeri haqda danışmışdım. Bu dəfə isə yazımızın davamı olaraq elmin nə dediyindən bəhs edək… *** Elm adamları sözün həqiqi mənasında həyəcan təbili çalır: kəşf edilməsi yüz illərlə sürmüş, penisilin adıyla dünyaya gəlmiş antibiotiklər nəsli artıq heç bir effekt vermir, bakteriyalar onları daha vecinə almır, yeni tərkibli antibiotiklər isə o zərərli mikroorqanizmlərin şəraitə daha da uyğunlaşmasını sürətləndirir. Bir zamanlar bəşəriyyətin xilası kimi qəbul edilən antibiotiklər bu gün bəşəriyyətin əcəl zənginə çevrilir!

Tam mətn

ZƏRDÜŞT ÖLDÜR DEDİ, MƏHƏMMƏD SEVDİ…

Dinlərin pişiyə münasibəti tarixən fərqli olub və zaman-zaman dəyişib. Bəs hansı din, hansı peyğəmbər pişiyə necə yanaşıb, bir-bir baxaq: İudaizm Tövratda pişiyin adı yerli-dibli çəkilmir. Bunu bəzi araşdırmaçılar köçəri yəhudilərin anbar keşikçisinə — yəni siçanların qəniminə ehtiyaclarının olmaması ilə izah edir. Bundan başqa, yəhudilər pişiyi bütpərəstliyin rəmzi sayıblar. Misirin əsarətində olan yəhudilərin koptların müqəddəs saydığı heyvana münasibəti başadüşüləndir. Talmuda görə, pişiklərin ilanları yaxalaması qiymətləndirilir, ancaq onların uşaqlar üçün çox təhlükəli olduğu bildirilir.

Tam mətn