Üz-gözündən tarixilik yağan Bursa şəhəri Osmanlı imperiyasının ilk paytaxtı olub. Böyük mədəniyyətlərin izləri yaşayır burda, sanki hər daşdan qədim Bizans, Roma, Səlcuq və Osmanlı  imperiyalarının canlı tarixi boylanır Bursada. Məşhur Uludağın ətəklərində salınmış şəhər, həm də Türkiyə təbiətinin  əsrarəngiz mənzərələrini, yaşıl ormanlarını nəqş edir yaddaşlara. Hələ yüz illərdir buralarda pıqqıldayan termal qaynaqları, şəfalı suları demirəm, əsl möcüzədir. Axşam Bursadakı otelə gələndə termal qaynaqlardan gələn həmin o möcüzəli suyun faydalarından danışıb, çimməyi məsləhət gördülər.

İndicə sovet dövrünün ən məşhurlarından biri olan “Əsgər atası” filminin “tənək” adlanan bir parçasına baxdım. Çox təsirli səhnədir. Qoca gürcü darmadağın edilmiş Berlin ətrafında möcüzə nəticəsində salamat qalmış kiçik bir üzümlüyə rast gəlir və tənəklərin arası ilə gəzərək laxlamış dirəkləri bərkidir, kövrəlmiş halda onlarla insan imişlər kimi danışır, amma gürcü dilində, çünki bu uzaq torpaqlarda özünə doğma bir varlıqla qarşılaşmışdı və onun ana dilində dediklərini yalnız o, anlaya bilərdi.

Sirli qonaq kitabı İndostanda bir aborigendən aldığını dedi. Kitab “Qum Kitabı” adlanır, çünki, “O da qum kimidir, nə əvvəli var, nə də sonu”… Elçin Şıxlının yubileyinə “Aynaçılar” bir film çəkiblər. Arif Əliyev ortaya bir qum saatı çıxarır o filmdə. İlk dəfə yubiley günü, dostlarla qohumların yubilyarı sevgi selinə bürüdyü axşam baxdıq filmə. Və qum saatı məni Dünya, zaman, son və sonsuzluq haqda çeşidli düşüncələrə daldırdı. Ən sevdiyim yazıçının ən sevdiyim hekayəsini xatırladım.

Radioda hökumətin doqquz aylıq fəaliyyətinin yekunlarına dair hesabatı dinləyirəm. Rəhbərlər bir-birini əvəzləyir, böhran içində çabalayan dünyada Azərbaycanın uğurlarından danışırlar: indi yalnız energetikamız “rövnəq”lənmir, bütün iqtisadiyyatımız “şahin” kimi pərvazlanır, durmadan irəliləyirik, inkişaf edirik, maaşlar artır, işsizlik azalır, güzəştli kreditlər çoxalır, biznes mühiti yaxşılaşır, təhsil güclənir, səhiyyə genişlənir, hər şey «ASAN»laşır, hər yan «ABAD»laşır… Belə çıxır ki, geri gedənlər təkcə mən və ətrafımdakılardır.

Zənnimcə, zamanın necə tükəndiyini görmək üçün qum saatından yaxşısı yoxdur.  *** İnsan övladı özünü dərk etdiyi məqamdan zamanın sahmanlanmağı barədə düşünməyə başlayıb və vaxtı ölçməyin yollarını arayıb. Günəş, ulduz, su, alov, qum, mexaniki, kvars, elektrik, elektron, atom və hətta çiçək saatı belə icad edib. Sabah nə olacaq bilmirəm, amma bu o qədər də vacib deyil, çünki zaman onu ölçən cihaz və insanlara tabe olmur. O, heç bir çərçivəyə sığmır. Onu cilovlamaq mümkün deyil.

Xəbəriniz varmı, fantastik Hyperloop layihəsinin müəlliflərindən biri, “Hyperloop One” Direktorlar Şurasının sədri, tanınmış amerikalı iş adamı Şervin Pişəvar Bakıya gəlibmiş. İranda doğulub Amerikada böyümüş, əfsanəvi Berkli (Berkeley) universitetinin məzunu, Tumblr, Warby Parker, Airbnb, Didi, MachineZone və Uber kimi böyük layihələrin müəllifi “ADA” universitetində “Müasir texnologiyaların qlobal biznes mühitinə təsiri” adlı mühazirə oxuyub. “Startup” layihələrinə   böyük sərmayələr qoyan Şervin Pişəvar “ADA”nın tələbə-müəllim heyəti qarşısında uğurlu biznes ideyalarının tapılmasında tövsiyyələri ilə bölüşüb.

Qabaqda polis maşını gedir. İnamla ötürəm: yol — düpbədüz, sürət — lazımi həddə, sənədlər — qaydasında. Dərhal sirena işə düşür, müfəttişlər özlərini mənə çatdırırlar və sükanın arxasında əyləşmiş gənc leytenant əli ilə «saxla» işarəsi verir. Avtomobili kənara çəkib əyləci basıram, şüşəni aşağı salır və gözləyirəm. Leytenantın yanındakı polis maşından düşür, tənbəl-tənbəl mənə yaxınlaşır, yuxulu kimi, gözünü hardasa uzaqlarda bir nöqtəyə dikib özünü təqdim edir. Sənədlərimi istəyir. — Əvvəl deyin, niyə saxlamısınız?