Elçin Şıxlı

Bakıda anadan olub. Xarici Dillər İnstitutunda ingilis və alman dilləri üzrə təhsil alıb. İlk rəsmi iş yeri olan Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Xarici Turizm İdarəsində informasiya-reklam şöbəsinin müfəttişi işləyib. Almaniya Demokratik Respublikasında hərbi xidmətdə olduğu zaman sovet ordusu hərbi komendatlıqlarından birində mütərcimlik edib, tərxis olunduqdan sonra isə «İnturist» ÜSC Bakı şöbəsində tərcüməçi işləyib. Daha sonra isə Azərbaycan Xarici ölkələrlə Dostluq və mədəni əlaqələr Cəmiyyətinin xaricdə yaşayan həmvətənlərlə əlaqələr şöbəsinin referenti olub. Azərbaycan SSR Maarif Nazirliyi Kollegiyasının katibi, V.İ.Lenin adına Sovet Uşaq Fondu Azərbaycan respublika bölməsi İdarə Heyəti aparatında baş referent, «Azəpbaycan Kommunisti» - «Kommunist Azerbaydjana» jurnalında ədəbi işçi kimi çalışıb. 1990-cı ilin iyulundan Azərbaycanda nəşrə başlamış ilk rusdilli müstəqil və ilk müstəqil qəzetlərin beşliyində olan «Ayna»-«Zerkalo» qəzetlərinin qurucularından biri və həmtəsisçisi olaraq baş redaktor müavini, sonradan yaradılmış və tərkibində “Ayna”, “Zerkalo”, “Birja”, “Al-ver”, “Həftə sonu+” qəzetləri, “Çapar” qəzet yayımı firmasının olduğu “Ayna Mətbu Evi” şirkətinin həmtəsisçisi və prezidenti olub. 90-cı illərdə “Trend” və “Monitor” jurnallarının yaranması və işıq üzü görməsi üçün çalışıb. 2001-ci ildən«Ayna»-«Zerkalo» qəzetlərinin təsisçisi və baş redaktorudur. İngilis dilindən etdiyi ilk tərcüməsi 1976-cı ildə işiq üzü görüb. İngilis, rus və türk dillərindən tərcümələr edir. Oskar Uayldın “Sehrli nağıllar” və Əziz Nesinin “Futbol kralı” əsərləri onun tərcüməsində kitab kimi işıq üzü görüb. 1989-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının üzvüdür. “Zərdabi” və “Ali Media Mükafatı” laureatı, Azərbaycanın «Əməkdar jurnalisti»dir. 2006-cı ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin sədridir.

“Sənət əbədidir, ömür amanat…”

“Belə bir fikir var ki, jurnalisti klassik yazıçıdan fərqləndirən əsas məqamlardan biri onun faktlarla işləmək vərdişinin bədii təxəyyülü üstələməsi, təsvirlərinin canlı deyil, qəzet üslubundan irəli gələn quruluğudur”. Bu cümlə Arif Əliyevin ilk publisistik romanını oxuduqdan sonra yazdığım yazıdandır. Üstündən beş ildən artıq vaxt keçib. Bu dəfə Arifin üçüncü bədii-publisistik əsəri qarşımdadır. Təxminən bir ay əvvəl heç nə olmamış kimi dedi ki, “Elçin, bir povest də yazmışam. Gör bir necədi?”.

Tam mətn

Qınına çəkilmiş çanaqlılar

Yuxu gözündən tökülürdü. Əlindəki işləri görüb tezcə yorğan-döşəyə girib yatmaq və yuxusunu almaq istəyirdi. Yaş öz sözünü deyirdi. Daha əvvəlki kimi gecəni-gündüzə qatıb durmadan işləyə bilmirdi… Bütün proqram və faylları səliqəylə bir-bir yaddaşa verib kompüteri söndürəndə gecə yarıdan xeyli keçmişdi. İş masasının arxasından qalxıb gərnəşdi və yumruğuyla sinəsinə vurdu. Başını bulayıb eyvana çıxdı ki, yatmazdan əvvəl bir az təmiz hava udsun. Evdə geyindiyi qolsuz içliyi çiyninə atmışdı. İki gündü durmadan əsən dəli külək kəsdiyindən ətraf sakitdi.

Tam mətn

“Qarabağ haykusu”

İl — 1993. Ay – iyul. Gün – 22. Yerimə keçib masama baxdım. Üstü həmişəki kimi kağız və yazı-pozuyla dolu idi. Onları oxuyub sahmanlamaq, bəyənilənləri çapa hazırlamaq lazımdı. Bütün bunları görmək gözümə durmuşdu. Siqaret yandırıb tüstünü ciyərlərimə çəkdim. Bir-iki qullab da vurub işə başladım. Rauf (Talışinski) içəri girəndə növbəti yazını redaktə edirdim. İlk sözü bu oldu ki, “Старик, ну ты и накурил тут. Прямо топор можно вешать” (Qoca, bu qədər də siqaret çəkmək olar. Tüstüdən göz-gözü görmür).

Tam mətn

Küçə itləri

“Canavarı görən saqqallı qərib kişi dirçəldi və canavara  diqqətlə baxıb birdən “Alan” deyə pıçıldadı. Elə bil canavar bu sözü eşitdi. İtin qan yaddaşı hərəkətə gəldi. Keçəl Xondulunu öldürdükdən və uzun müddət meşədə tək yaşadıqdan sonra canavar sürüsünə qoşulmuş və oralara hərlənən bir insan övladı gördükdə üstünə atılmışdı. Ona görə də heç kəs qorxusundan o tərəflərə hərlənməz, “Alan” törəmələrindən özünüzü qoruyun deyərdilər… Alan əvvəlcə çömbəltmə oturub qərib kişiyə baxdı. Sonra biləklərinin üstündə sürünərək ona yaxınlaşdı.

Tam mətn

Ceviz qurdu

Gecəyarıya yaxın acdığını hiss etdi. İş masasının arxasından qalxıb mətbəxə keçəndə yadına düşdü ki, həkimi axşamlar yeməməyi dönə-dönə tapşırıb. Ayaq saxladı. Ümid edirdi ki, aclıq hissi keçib gedəcək. Amma elə həmin an mədəsi quruldadı – acındandı. Nə qədər etdisə də, bir şey alınmadı – ayaqları özü onu mətbəxə gətirdi. Soyuducunu açıb bir xeyli yeməkdolu tava və qazanlara baxandan sonra udqunub qapısını örtdü.

Tam mətn

Havay köynəyi

Tomat suyunun son udumunun dadının ağzına atdığı iri zeytunun tamına qarışdığını diliylə hiss edən kimi gözlərini yumub bu həzzi bir qədər də uzatmaq üçün oturduğu kürsüyə yayxandı. Bədənindən bir rahatlıq giziltisi keçdi. Düşündü ki, həyatdan mümkün olduqca həzz almaq lazımdır, hətta tomat suyu və zeytundan da… *** Yerindən qalxıb yan otağa keçdi və güzgülü paltar dolabını açıb nə geyinəcəyinə baxdı, amma çox düşünmədi.

Tam mətn

Maşa və Ayı

“O millət ki, öz tarixini, dolanacağını, vətənini və dilini sevir – bu qism əsərləri kəmalı-şövq və diqqətlə cəm edib sərmayə kimi saxlayır və uşaqların ilk təlim-tərbiyəsini onları öyrətməklə başlayır”. Firudin bəy Köçərli Növbəti həftəsonu olduğundan ev qonaq-qaralı idi. Ən başlıcası da nəvənin gəlməsiydi — səsi evin divarından-divarına dəyib qulağımda cingildəyirdi (Allah bütün balaları saxlasın!). Görüşün ilk sevincindən sonra qonaq otağına keçib televizoru yandırdım — “Barselona”nın oyunu vardı. Yerimi təzəcə rahatlamışdım ki, balaca:”Maşa-Maşa” çığıraraq tufan kimi içəri girdi.

Tam mətn